Plan for kommunen sine inntekter og utgifter i ein periode Årsbudsjett - Drift - Investeringsbudsjett (kapitalbudsj.) Økonomiplan B udsjett

L ov K ommunelova kap. 8 E igne budsjett- og rekneskapsforskrifter

Budsjett Formannskapet som formelt er ansvarleg for budsjettframlegget, og tilråding til vedtak overfor kommunestyret Administrasjonssjefen som i praksis utarbeider forslag til budsjett Ynskjer ein det kan formannskapet lage heile budsjettet sjølv

K rav til budsjett Bindande Fullstendig Realistisk Oversiktleg oppstilling I balanse

I nvesteringsbudsjett Alle investeringar i eit år Oppdaterte og realistiske kostnadsoverslag Driftskonsekvensar Ikkje - små investeringar - driftsutgifter, - vedlikehald

Ø konomiplan Minst 4 år Rullerast ein gang i året Oversikt over kommunens økonomi Ikkje bindande

Ø konomiplan Tidspunkt Varierer frå kommune til kommune - vår - tidleg haust - i desember i lag med årsbudsjett Vi har prøvd alle delar

Vår/tidleg haust Konsentrere seg om økonomiplanen Langsiktige prioriteringar/ prinsippielle vurderingar Får ein politisk diskusjon Rammer til årsbudsjett

I lag med årsbudsjett Får sjå både kortsiktig og langsiktig planlegging i lag Men erfaringane er at økonomiplan ikkje vert prioritert – kun årsbudsjett - økonomiplan vert berre justert slik at den er i balanse

Litt generelt

K ven får vi inntektene frå Statlege overføringar, direkte 75 % Andre statlege tilskott 10 % Eigeninntekter 15 %

K var brukar vi pengane Pleie- og omsorg/helse 53,6 % Undervisning 18,0 % Barnehage 9,1 % Barne- og ungdomst, 6,6 % Desse bruker 87 % av nto. budsjett

K va bruker vi pengane til 75 % av brutto utg. går til løn- og sosiale utgifter Grunnskulen 86 % Barnehagar 90 % PU – einingane nær 100 %

S paretiltak Kvifor berre innanfor skule og pleie- og omsorg, - og alltid snakk om reduksjon av stillingar - kan vi ikkje ta noko anna enn

K va koster tenestene Grunnskule - Barnetrinnet ,- pr. klasse - Mellomtrinnet ,- pr. klasse - Ungdomstrinnet ,- pr. klasse Rammetime kr ,-

K ostnad pr. elev SnittLærartimar Kostnad elevar pr. elev Fiksdal39,53, Tomrefjord258,52, Helland377,62, Tresfjord81,53, Sum757,12,

P leie- og omsorg Kostnad pr. institusjonsplass - Vestnes sjukeheimen ,- - Tresfjord trygdeheim ,- - Mariebo/Oppigarden ,-

B arnehage Pr. plass kr ,- Private barnehagar skal ha same tilskott frå kommunen som plassane i dei kommunale barnehagane kostar

Netto driftsresultat

Budsjett 2012 Kort presentasjon

B udsjett i balanse Rekneskap Budsjett Budsjett Prognose Driftsinntekter Finansinntekter Sum eksterne inntekter Driftutgifter,netto Samhandlingsreforma Arbeid med eigedomsskatt Inndekking av underskott Løns- og prisauke Renter og avdrag Sum utgifter Resultat før tiltak

I nntekter

I nntektene Inntektene er for det aller meste bestemt sentralt (statsbudsjett) Lite kommunestyre kan gjere av endringer einaste ein har reell på virkning på er - utbytte VEAS - eigedomsskatt, seinare år

S amla inntekter 2012 Budsjett Endring Driftsinntekter eksterne Skatt/rammeoverføring Vertskommunetilskott Ressurskr. brukarar Eigedomsskatt Komp eldreutb/skule m.m Driftsinntekter Finnansinntekter Avkastning "kraftfondet" Utbytte VEAS Renteinntekter m. m Finansinntekter Sum eksterne inntekter

Finansinntekter

K raftfond Vestnes kommune solgte i 2001 aksjane i Tafjord kraft AS mill. kr. Plassert i kapitalmarkedet, aksjar, obligasjonar og pengemarkedsfond 3 forvaltarar

A vkastning

S amanlikna mot bankplassering

F inansinntekter Gjort børsuavhengig 4 % avkastning, mot 6 % i Utbytte frå VEAS i trå med signal frå firmaet - 5,5 mill. kr

S tatsbudsjett  Vestnes trekt fram som ein av dei kommunane som får stor reell reduksjon i overføringane.  Årsak, statistisk vert vi ein rimelegare kommune å drive

I nnbyggjartal 6 – 15 år

I dag ca 700 Påverkar rammeoverføring Skulestruktur

R ammeoverføring Innbyggjartilskott pr innbyggjar Utgiftsutjamning Anna Inntektsutjamning sum Budsjettert med 3,0 mill. kr mei enn dette

U tgiftsutjamning Kommunar med utgiftsnivå over gj. snitt får ekstra overføringar , ,0050 Nedgangen skuldast redusert barnetal

U tgiftsutjamning Med same faktor som 2011 ville vi fått vi fekk med ny faktor Reduksjon grunna endring i faktor For å kompensere denne nedgangen får vi INGAR tilskott med følgjande summar , ,-

V ertskommunetilskott Vi får 99,0 mill kr i 2012 Tilskottet dekker alle kostnadane kommunen har Nedtrappingsordninga er i dag god - vi får redusert 2,0 mill. kr pr. år

Ansvarsreforma

V art buande i Vestnes 110 psykisk utviklingshemma - heimebuande i andre kommunar vart buande i Vestnes 300 årsverk (500 tilsette) årsverk overført frå fylkeskommunen

O ppbygging av tilbud Bygde opp eit tenestenivå i løpet av kort tid - tilbud i bolig - institusjon - dagtilbud Overtok goder/problem frå fylkeskommunen

H usvære 77 kommunale husvære - 26 ombygdt på inst. Området 12 sjukeheimsplassar Resten private hus og burettslag

U tfordring Nedbyggjing av tilbudet Mange årsverk (spesielt kvinnearbeidsplassar) vert vekk i åra som kjem

Klarer vi nedbyggjinga med naturleg avgang, utan å sei opp tilsette Truleg ja, ved naturleg avgang på personale - ved evt. reduksjon må yngre ut Ikkje nyrekruttering - har ikkje arbeidsplassar å tilby yngre som vil flytte til kommunen - ikkje nye fagpersonale ”Forgubbing” av arbeidsstokken

P ensjonsutfordring Betaler pensjonspremie mens dei er i arbeid - ok Men vi vert også ansvarleg for å betale pensjonsregulering etter at dei vert pensjonistar - helt fram til dei dør - evt. enkepensjon enno lenger

P ensjonsutfordring (2) Dette er ei tikkande bombe for kommunen Og kan bli ein stor ekstra kostnad i kommande år - også lenge etter at ansvarsreform perioden er over og tilskott slutta. Må arbeidast med

R essurskrevjande brukarar Får dekka 80 % av kostnaden over kr ,- Auka mykje siste åra. Må sjå i lag med auka utgifter på dei sektorane som har ressurskrevjande brukarar

E igedomsskatt 8,3 mill. kr - anslaget noko usikker 2 promille, allereie bestemt Ingen botnfrådrag, lite fritak - må ha mest mogeleg inntekter døme: botnfrådrag på 0,3 mill. kr vil gje 3,2 mill. kr mindre i inntekt

U tgifter

D riftsutgifter Budsjett Andel Formål i % Sentraladministrasjon ,4 Fellesutgifter/servicektr./pol. styringr ,2 Grunnskule m/SFO ,9 Barnehage ,1 barne og ungdomstenestene ,6 Pleie- og omsorg/helse ,6 Kultur/kulturskule/kyrkjelege føremål ,7 NAV - kommune ,5 Tekniske tenester/eigedomsdrift ,9 Sum

Renter og avdrag Lånegjeld

Renter og avdrag I kommunalt rekneskap vert det ikkje ført avskriving på annleggsverdier slik som i private rekneskap Renter og avdrag vert istaden bokført

L ånegjeld

R enter og avdrag

29,5 mill. kr Samme som i 2011

S paretiltak

G enerelle tiltak 1 % reduksjon på fast løn på alle sektorar utanom skule Redusert enkeltposter på dei fleste områder Auka gebyr

U ndervisning (1) Total red. på ca 6- 7 stillingar neste år Redusere med 1,5 mill. kr, ca 60 rammetimar (totalt alle skular) Nedlegging Tresfjord ungd.skule Her må merkast at fellesutgifter grunnskule aukar med 1,6 mill. kr

K ulturskule Auka refusjon frå kor og korps - kr ,- Foreldrebetalinga her er så høg at vi ikkje foreslår auke. Alternativet til auka refusjon frå kor og korps er redusert tilbud i kulturskulen

Pleie- og omsorg Redusere med 3 årsverk fordelt på følgjande Gjev ei innsparing på 1,3 mill. kr på årsbasis Reduksjon Eining årsverk Bu- og habiliteringstenestene (PU)1,5 Heimetenestene0,5 Vestnes sjukeheim0,4 Tresfjord trygdeheim0,3 Hellandtunet0,4 3,1

T ekniske tenester Stort etterslep på vedlikehald både bygningar og veg - ikkje greidd avsatt meir midlar til dette Forventa redusert pris på el. energi Tør vi budsjettere med mild og snøfattig vinter? parkanlegg

T ekniske tenester (2) Administrasjonssjefen vil i investeringsbudsjettet føreslå at inntekter frå sal av kommunale bygningar skal gå direkte til opprusting av bygningar

U nderskott 2008

Verditap kraftfondet (aksje) 17,0 mill. kr Ikkje avkastning kraftfondet 11,0 mill. kr VEAS, < utbytte enn budsjettert. 1,6 mill. kr Finanstap 29,6 mill.kr Meirforbruk drifta 14,0 mill. kr Renter og avdrag > budsjettert. 5,0 mill. kr Samla underskott. 48,6 mill.kr

I nndekking av underskott ÅrTiltakInndekking Sum Rest saldo 2008Underskott , Bruk av fond ,- Bruk momsrefusjon ,- Overskott , , , Budsjettert inndekking ,- Overskott , , ,78

I nndekkingsplan Budsjettert med 3,0 mill. kr i nedbetaling av underskott i 2012 År Sum

U nderskott 2011? Evt. underskott i 2011 må også dekkast inn i åra 2012 – 2016 Har sett vekk frå dette no, må komme tilbake til det våren 2012

L ønsoppgjer 2012 Avsatt 8,2 mill. kr til å dekke - lokale forhandlingar haust lønsoppgjer våren 2012 Avsatt sum kan dekke eit tillegg på 3,5 % frå i minste laget

P ensjon 13,0 % statens pensjonskasse 14,4 % KLP KLP 30,0 mill.kr Statens pensjonskasse 5,0 mill.kr

A rbeidsgjevaravgift 43,0 mill. kr - som vi betaler tilbake til staten

Oppsummering Budsjettframlegget er svært stramt Budsjettframlegget er svært stramt Inntektene strekt opp Inntektene strekt opp Det er innarbeidd mange sparetiltak for å få budsjett i balanse Det er innarbeidd mange sparetiltak for å få budsjett i balanse På grensa til det vi kan kalle realistisk budsjett På grensa til det vi kan kalle realistisk budsjett

S amhandlingsreforma Nye lovverk. Intensjon: meir behandling i kommunane. Spesialisthelsetenesta blir meir spesialisert. Auka fokus på førebygging og folkehelse Samarbeidsavtalar mellom kommune og helseføretak Vil krevje tiltak og mykje planlegging for kommunane for å følgje opp denne reforma Rask iverksetting. Frå Ingen utsetting innvilga

S amhandlingsreforma Dette vil vi merke først: Raskare utskriving til kommunal helse- og omsorgsteneste. Utskrivingsklare pasientar kostar kommunen 4.000,- pr. døgn Kommunal medfinansiering (20 %) av alle somatiske pasientar, gjeld medisinsk beh. Og alle aldersgrupper Tak på ,- for enkeltopphald Etterkvart auka ansvar for øyeblikkeleg hjelp

S amhandlingsreforma (2) Ordinært tilskott7 862 Kompensasjon847 Sum8 709 Forventa kostnad Sum Medfinansiering8 264 Liggedøg 284 a 4.000, Sum9 400

Situasjon pr idag Prosjektgrupper folkehelse og samhandling Vi har ikkje midlar til nye tiltak slik vi vurderer situasjonen i dag Må likevel vurdere å opne rehab.avdeling for å møte situasjonen frå nyttår Må auke tilsynslegefunksjonen Eigne politiske saker (økonomi og samarbeidsavtale)