Kurs for valfunksjonærar Kyrkjevalet 2015

Innhald Velkomen til kurs! Nytt ved kyrkjevalet i 2015 Kursmateriell: Valhandbok Røysting på valtinget  Utstyr og innreiing av vallokalet (2.1.10)  Rettleiing for røystestyret (2.1.9)  Rettleiing for veljarar (2.3)  Teljing av røyster (2.1.11, )

Velkomen til kurs Ver budd på mange veljarar – ta utgangspunkt i røystetalet frå sist, og pluss på litt! Viktig å kunne reglar og rettleiing godt Viktig å møte veljarar på ein ryddig, kompetent, venleg og profesjonell måte – de er ambassadørar for kyrkja denne dagen!

Lovendringar Alder for røysterett er lovfesta til 15 år (framleis 18 år for å vere valfør) Det er lovfesta at kyrkjelege val skal haldast samstundes med, og i lokale like ved sida av, val til fylkesting og kommunestyre Antall leke medlemer som skal veljast til bispedømeråd og Kyrkjemøtet er fastsett til sju, og minst fire av dei vert valde direkte av dei røysteføre medlemene i bispedømet Val av bispedømeråd og Kyrkjemøtet skal vere fleirtalsval eller forholdstallsval, slik som ved val av sokneråd I vårt bispedøme skal valet vere slik: …………………………………………….. Nytt ved Kyrkjevalet 2015 (1)

Generelle endringar Ikkje lenger høve til å stryke kandidatar frå listene. Tal på tilleggsrøyster er avgrensa inntil maksimalt tre. Tal på namn som kan føyast til røystesetelen (fleirtalsval), eller førast over frå andre vallister (forholdstalsval) er òg avgrensa inntil maksimalt tre. Listene er sett opp i prioritert rekkefølgje, men nokre lister har òg supplerande kandidatar utan nummer, som er skrivne nedst på lista. I vårt bispedøme skal valet vere slik: …………………………………………….. Nytt ved Kyrkjevalet 2015 (2)

Røysting på valtinget (1) Utstyr og innreiing i vallokalet (2.1.10) Plakat ved inngangen som syner innreiinga av vallokalet Valavlukke (ikkje eit krav, men veljar skal kunne endre røystesetelen utan at nokon kan sjå på) Kandidatpresentasjonar (brosjyrar / plakatar) Røystesetlar Manntalsliste Valurne »Plakatar kan du skrive ut her: / for- medarbeidere / om-stemmegivning-og-valglokale/

Røysting på valtinget (2) Rettleiing for røystestyre (2.1.9) Oppgåver for røystestyret : 1.Opne valtinget 2.Syte for at alt valmateriellet er i vallokalet 3.Ro og orden i vallokalet 4.Vise veljarane til bordet med røystesetlar 5.Vise veljarane til valavlukke e.l. 6.Krysse av i manntalet og sjå til at veljaren legg røystesetelen i valurna 7.Syte for forsvarleg handsaming av røystesetlar 8.Avslutte røystinga og gje røystesetlar o.l. til valstyret 9.Skrive rapport

Røysting på valtinget (3) Rettleiing for røystestyre (2.1.9) Om veljaren ikkje står i manntalet: Er veljaren busett i ein annan røystekrins i soknet? »Røystesetelkonvoluttane skal i særskilt omslag med veljarens namn, adresse og fødselsdato. Skriv nummer på omslaget og lim igjen. Skriv opp på eigen liste med nummer. Er manntalet gale? (nytt gjerne skjema – Grunngjeving av ønskje om å røyste) –Det kan vere mange grunner til at manntalet ikkje er heilt oppdatert –Alle skal få røyste. Dei kan skrive ei kort grunngjeving for kvifor dei vil røyste, og leggje i omslaget. –Røyster frå veljarar som ikkje står i manntalet skal i røystesetelkonvoluttar i særskilt omslag. –Skriv nummer på omslaget og lim igjen. Skriv opp på eigen liste med nummer. –Valstyret avgjer røysterett for veljarer som ikke står i manntalet, før oppteljinga Rapporten frå valtinget skal innehalde:  Namn på røystekrins, tid og stad for røystinga  Namn på stemmestyret og vaktliste  Lister over stemmer lagd i særskilt omslag  Eventuelle klager »Skjema kan du skrive ut frå: / for-medarbeidere / skjemawww.kyrkjevalet.no

Røysting på valtinget (4) Rettleiing for veljar (2.1.9) På valdagen: Kvar kan eg røyste? I eigen røystekrins, eller i annan røystekrins i same sokn Når er valet? Tid og stad for valet står på valkortet Kva må eg ha med til vallokalet? Ta med valkort (om du har) og legitimasjon Kva, kven og korleis? Informasjon om valet og kandidatane er gjort offentleg på førehand, og i sjølve vallokalet Står ikkje i manntalet? Alle har krav på å få røyste likevel, skriv ei grunngjeving og valstyret vil seinare avgjere om røysta skal telje med Rettleiing og hjelp i vallokalet? Spør ein av valfunksjonærane Funksjonshemma? Person over 14 år kan assistere deg Førehandsrøysta? Då kan du ikkje røyste på nytt på valdagen

Røysting på valtinget (5) Rettleiing for veljar (2.3) I vallokalet: 1.Finn røystesetlane du vil bruke (kvit for val av sokneråd, grøn for val av bispedømeråd), gjer deg evt kjent med kandidatane i informasjonen i vallokalet 2. Handsame røystesetlane: A) Gjer eventuelle endringar på røystesetlane B) Brett røystesetlane ein gong 3. Gå til valfunksjonær som: A) Kryssar av i manntalet B) Stemplar røystesetlane 4. Legg røystesetelen/-setlane i valurna

Røysting på valtinget (6) Rettleiing for veljar (2.3) Val av sokneråd Slik røyster du ved fleirtalsval (ei liste) Kandidatlista er sett opp i prioritert rekkjefølgje Evt supplerande kandidatar står nedst utan nummer Røystesetelen kan leverast uretta (uendra) Viss du vil endre kan du: -gje inntil tre kandidatar ei tilleggsrøyst ved å setje kryss i ruta til venstre for namnet -føye til inntil tre namn på røystesetelen Andre endringar tel ikkje

Røysting på valtinget (7) Rettleiing for veljar (2.3) Val av sokneråd Slik røyster du ved forholdstalsval (fleire lister) Vel ei kandidatliste Kandidatlistene er i prioritert rekkjefølgje Røystesetelen kan leverast uretta (uendra) Viss du vil endre kan du: -gje inntil tre kandidatar ei tilleggsrøyst ved å setje kryss i ruta til venstre for namnet -føre over inntil tre namn frå andre lister ein gong kvar (kan ikkje gje tilleggsrøyst) Andre endringar tel ikkje

Røysting på valtinget (8) Rettleiing for veljar (2.3) Val av bispedømmeråd og Kyrkjemøtet Slik røyster du ved fleirtalsval (ei liste) Kandidatlista er sett opp i prioritert rekkefølgje Evt supplerande kandidatar står nedst utan nummer Røystesetelen kan leverast uretta (uendra) Viss du vil endre kan du: -gje inntil tre kandidatar ei tilleggsrøyst ved å setje kryss i ruta til venstre for namnet Andre endringar tel ikkje

Røysting på valtinget (9) Rettleiing for veljar (2.3) Val av bispedømmeråd og Kyrkjemøtet Slik røyster du ved forholdstalsval (fleire lister) Vel ei kandidatliste Kandidatlistene er i prioritert rekkjefølgje Røystesetelen kan leverast uretta (uendra) Viss du vil endre kan du: -gje inntil tre kandidatar ei tilleggsrøyst ved å setje kryss i ruta til venstre for namnet -føre over inntil tre namn frå andre lister ein gong kvar (kan ikkje gje tilleggsrøyst) Andre endringar tel ikkje

Røysting på valtinget (10) Oppteljing (2.1.11, ) Oppteljinga skal ikkje byrje før røystinga er avslutta i heile soknet Oppteljinga skal normalt skje samla for heile soknet om kvelden 14. september Oppteljinga skjer under tilsyn frå valstyret (minst halve!), men andre kan delta i oppteljinga, òg kandidatar på listene Oppteljinga av røyster til bispedømmeråd og Kyrkjemøtet har valrådet i bispedømet ansvaret for, men valstyrene skal telje antallet røystesetlar Oppteljinga av val til sokneråd skjer punkt for punkt, følg Veiledning – opptelling flertallsvalg eller Veiledning – opptelling forholdstallsvalg. All oppteljing skal gjerast saman av minimum to personar Skriv alle dei lovlege rettingane/ endringane på røystesetlane inn i skjemaet og rekn i saman, for å avgjere endeleg rekkjefølgje på kandidatane Kunngjer valresultatet på før 16. septemberwww.kyrkjevalet.no

For vidare kontakt eller spørsmål: Kyrkjekontoret v/ Valansvarleg i bispedømet: Kyrkjerådet v/prosjektleiar LUKKE TIL!