«Boliggjøring av eldreomsorgen» Frå sjukeheim/institusjon til bustad Odd-Roe Skogen «Boliggjøring av eldreomsorgen» Frå sjukeheim/institusjon til bustad Bustad= «omsorgsbolig» / bokollektiv /bufellesskap / tilrettelagt bolig / «bolig særskilt tilrettelagt for heldøgns tjenester»

To ulike tilbod – «innhald» Sjukeheim Bustad Medisinsk institusjon med lovregulert drift. Spesifiserte personalkrav med medisinsk kompetanse heile døgnet Tilsyn, omsorg, behandling utan einskildvedtak Tilbod om langtidsplass og ymse typer korttidsplass Ein bustad utan lovregulert drift og personalkrav Personleg avtale om tilsyn og omsorg etter kommunal vurdering og einskildvedtak Kommunal leigeavtale for praktisk bistand, måltider, bustad ,tøy mv. Fastlege, medisinutgifter

To ulike tilbod – «Fordeler» Sjukeheim Bustad Veldefinert og lovregulert tilbod som gir tryggleik gjennom døgnet med sjukepleier om natta Fellesskapsaktiviteter Personleg tilbod med råderett som i eigen heim Den positive kjensla av å kunne ha sitt eige

To ulike tilbod – «Ulemper» Sjukeheim Bustad Institusjonspreg «Tvungent» samvær med dårlege medpasientar Redusert sjølvråderett Usikker personalsituasjon «Er hjelpa å få når eg treng den»? Utrygg på kommunale krav om eigenomsorg eller pårørandeomsorg

To ulike tilbod - Betalingsordning Sjukeheim Bustad Langtidsplass etter inntekt : 75 % – 85 % Korttidsplass: 155 kr. / døgn 80 kr. dagopphold Betaling for: Bustad Mat Straum Vask Praktisk hjelp (unnateke sjukepleie og personleg bistand) Telefon, medisin, lege, transport mv.

Samfunnsmessig vurdering I Overgang frå sjukeheim til «omsorgsbustad» starta tidleg på 90-talet av to grunnar: Ideologi (sjukeheimane vart kalla «eldrefjøs») Økonomi Statleg tilskot frå 1994 Tankar om rimeleg alternativ til sjukeheim Kva sparer kommunen? Personalavhengig (0 – 200 tusen?)

Samfunnsmessig vurdering II Problemet med felles personale for heimeteneste og «omsorgsbustader» Døgnbasert omsorg blir då misvisande Tilbodssvikt pga sparing når inga lovregulering hindrar det. Fare for reduksjon av personalvolum og helsefagleg kompetanse Terskelheving av tildelingskriterier Rapporter frå omgjering av sjukeheimstilbod til bukollektiv dokumenterer dette

Samfunnsmessig vurdering III Utviklingstendens i sjukeheimstilboddet: Pasientar med demens ei dominerande og aukande gruppe Omsorga til dei sjukaste med demens krev sjukeheimstilbod Sitat frå «Aldring og Helse» 2008: «Målsettingen om å være et hjem (les: «omsorgsbustad») livet ut og samtidig være et tilrettelagt tilbud for demente er vanskelig å forene Aukande trong om avlastnings- og andre korttidsplassar Utstrakt bruk av korttidsplassar krev differensierte sjukeheimstilbod

Samfunnsmessig vurdering IV Den beste løysinga for den einskilde kan like godt vere bukollektiv som sjukeheim, men: Heimetenesta rapporterer om pas. som burde ha plass i sjukeheim Det er uakseptabel ventetid til ulike typer korttidsplass og kommunane har lang ventetid for utskrivningsklare pasientar Dette krev «fleksible» sjukeheimsplassar Konklusjon: «Omsorgsbustader kan ikkje fullt ut erstatte sjukeheimstilbod. Kvar kommune treng å finne ein god balanse i tilbodet mellom sjukeheim og «omsorgsbustader»