Det store puslespelet – jakta på dei tidlegaste manuskripta til Bibelen av Hans Johan Sagrusten, Det Norske Bibelselskap

Korleis kunne dei prova noko som helst?

Dokumentasjon: Skriftleg form

4

Teksthistoria til NT Papyrus: Framstilt av stilken på papyrusplanta. I bruk frå før 500 f.Kr.. Pergament: Framstilt av skinn frå geit, sau eller kalv. I bruk frå 300-talet e.Kr. Papir: Framstilt av tremasse. I bruk frå 900- talet e.Kr.

Andre bøker frå antikken Julius Caesar (romersk keisar, død 44 f.Kr.): 9 manuskript, 900 års tidsavstand Josefus (jødisk historikar, død 100 e.Kr.): 20 manuskript, 800 års tidsavstand Tacitus (romersk historikar, død 117 e.Kr.): 3 manuskript, 800 års tidsavstand Svetonius (romersk historikar, død 122 e.Kr.): 227 manuskript, 800 års tidsavstand Det nye testamentet (skrive ca. 50 – 100 e.Kr.): 5824 manuskript, 30–250 års tidsavstand

5824 manuskriptfunn til NT

Teksthistoria til NT Alle bøker vart spreidde ved avskrift for hand. Dei kristne var ein forfølgd minoritet. Kraftige forfølgingar ca. år 250 og 300 Kyrkjene var spreidde rundt heile Middelhavet. Ingen sentral og kontrollerande instans Bøkene i NT likevel spreidde i enormt tal 67 manuskript finst att frå før år 300.

Sinai 1844

Codex Sinaiticus, ca. 350 e.Kr

Codex Vaticanus, ca. 325 e.Kr

Da Vinci-koden «Konstantin bestilte og bekostet en ny bibel der man utelot de evangeliene som omtalte Kristi menneskelige trekk, og forherliget de evangeliene der han ble beskrevet som guddommelig. De tidligere evangeliene ble forbudt, samlet inn og brent.» (Da Vinci-koden s. 259)

Da Vinci-koden

Papyrus 45, ca. 250 e.Kr

Papyrus 75, ca. 200 e.Kr

Papyrus 66, ca. 200 e.Kr

Oxyrhynchus 1896

Grenfell og Hunt

Oxyrhynchus

Kva for ord kan de sjå her? Kjenner de att teksta? Kvar er teksta henta frå?

Papyrus 52, ca. 125 e.Kr

Papyrus 52 (bakside): «Til dette er eg fødd, og til dette er eg komen til verda, at eg skal vitna om sanninga. Kvar den som er av sanninga, høyrer mi røyst.» (Joh 18,37)

Som fotspor i sanden «Då Robinson Crusoe såg eit einsleg fotspor i sanden, drog han den slutninga at det var eit anna menneske med to føter på øya. På same måten beviser dei få orda på Papyrus 52 at Johannesevangeliet fanst og var i bruk i ein avsidesliggjande by langs Nilen fyrst på 100-talet, langt unna staden der det vart skrive (truleg Efesos i Vesle-Asia). Dersom dette vesle fragmentet hadde vore kjent midt på 1800-talet, ville ikkje den nytestamentlege retninga som var inspirert av professor Ferdinand Christian Baur, kunna sagt at Johannesevangeliet vart skrive fyrst rundt år 160 e.Kr.» (Bruce Metzger, The Text of the New Testament)