Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдерінің ІІ аудандық пән олимпиадасы. Ж О Б А Т а қ ы р ы б ы: “Жаңа технологияларды сабақтастыру арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін жетілдіру” Ақжайық ауданы Чапаев ауылы 2011 жыл

Аты-жөні:Есеналиева Қалампыр Қобландықызы Білімі: жоғары Мамандығы:қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Атқаратын қызметі: мектеп директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Санаты: І Еңбек өтілі: 17 жыл Проблемалық тақырыбым: “Жаңа технологияларды сабақтастыру арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін жетілдіру”

Педагогикалық қызметімнің жобасы қызметімнің жобасы “Жаңа технологияларды сабақтастыру арқылы оқушылардың шығармашылық қабілетін жетілдіру”

«Талпынған жаңа талантты көзім шалса болғаны, оны шығар биігіне шалындырмай жеткізу үшін талабына кілем болып төселгім келеді» Ғ.Мұстафин

М а қ с а т ы : Оқушылардың өзіне деген сенімділіктерін қалыптастыра отырып, деңгейлік, шығармашылық тапсырмалар және жазба жұмыстарын орындау арқылы шығармашылық деңгейге көтерілуін анықтау.

Шығармашылық қабілетін арттыру жолдары Шығармашылық қабілетін арттыру жолдары Танымдық күшін қалыптас- тыру Көру қабілетін жетілдіру Ойлау, есте сақтау Оқу әрекеті Тақырып мазмұнын ашу Жеке бас интеллектісі

2. Көп іздену Қойылатын талаптар 3. Әдеби кітап оқу Қойылатын талаптар 1. Аз сөзге көп мағына сыйғызу 2. Көп іздену 3. Әдеби кітап оқу

Б о л ж а м Деңгейлеп оқыту технологиясы арқылы оқушылардың Деңгейлеп оқыту технологиясы арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттерін арттыру мүмкіндігі бар.

Әрбір оқушының мүмкіндіктерін қабілеттерін, қызығушылықтарын дамытып қана қоймайды,сонымен бірге шығармашылық тұрғыдан өзін-өзі бақылауға, өзіне деген сенімділігі және айналасына деген көзқарасы қалыптасады.Өз бетінше ізденуге,шешім қабылдауға дағдыланады. Өзектілігі

Әр халықтың ана тілі – білімнің кілті. Бүгінгі күні еліміздің қазақ тілі мен әдебиетіне,оның даму бағытына,оқытылу жайына,қолданылу аясына кімде- кімнің болса да шынайы жанашырлықпен,үлкен сезімталдықпен қатты көңіл бөліп, жеті қадағалуы табиғи заңдылық. Өйткені ата-бабамыз 300 жылдай армандаған азаттыққа қол жеткізген тәуелсіз Қазақстанның ендігі болашағы қазақ тілінің тағдырына тікелей байланысты. Қай мемлекеттің болмасын, даму деңгейін, рухани мазмұнын, интеллектуалдық қуатын,өркендеуін айқындайтын бірден-бір құдірет оның экономикасы да, әскери күші де, материалдық базасы да емес, тек қана білім беру жүйесінің сапсы болып табылады. «Білім мен құдіреттілік- екуі де бір нәрсе» деген ғұламалар сөзі осының дәлелі.

Сондықтан да бәріміздің аяулы, қасиетті де киелі туған тіліміз бен әдебиетіміз хақындағы «Қазақ әдебиетін оқытудың тәжрибесі мен болашағы» атты ғылыми –практикалық конференциясының көкейкесті тақырыбы да осы пәнді мектепте оқыту мәселесі болып отыр. Әдебиетті оқытудың басты мақсаты – оқушыларды сөз өнерінің қыр-сырымен таныстыру, халық даналығы, халық өсиеттерінен нәр алғызу, кітапқа деген ынтасын ояту, халықтың рухани байлығы - әдебиетін жан-жақты игерту, сол арқылы имандылыққа, инабаттылыққа, парасаттылыққа,сұлулыққа тәрбиелеу.

Әдебиетті оқытудың басты мақсаты – оқушыларды сөз өнерінің қыр-сырымен таныстыру, халық даналығы, халық өсиеттерінен нәр алғызу, кітапқа деген ынтасын ояту, халықтың рухани байлығы - әдебиетін жан-жақты игерту, сол арқылы имандылыққа, инабаттылыққа, парасаттылыққа, сұлулыққа тәрбиелеу.

Танымдық әрекетті дамыту дегеніміз – білімді меңгеруді байқау, сезіну арқылы ғана емес, зерттеліп отырған үрдісті, нысанды нақты аңғарту, зерделеу арқылы меңгергенін тәжірибеде шығармашылықпен қолдана алудың дұрыс та тиімді тәсілдерімен қаруландыру, соның негізінде шеберлігі мен іскерлігін, дағдыларын жетілдіру, яғни дағды-икемді машыққа айналдыру.

«Бала еш уақытта іссіз отыра алмайтын болғандықтан, балаға ылғи пайдалы іс беріп отыру керек. Сол уақытта бала өмір бойы пайдалы іске әдеттеніп кетеді» М.Жұмабаев

Оқыту технологияла-рының түрлері Иллюстра-циялы түсіндірме-лі оқыту Ірі блокпен оқыту Ойын арқылы оқыту Тірек сызбалары арқылы оқыту Перспек- тивті дамыта оқыту Оқыту технологияла-рының түрлері Саралап-деңгейлеп оқыту Проблема-лық оқыту Жобалап оқыту Ақпарат-тық оқыту Сын тұрғысы-нан ойлауды дамыту Ізгілікті-тұлғалы оқыту Модульдік оқыту

Бұл технологияның тиімділігі-біріккен іс-әрекетті ұйымдастыру отырып,оқушылардың сын тұрғысынан ойлау мен жазу дағдысын қалыптастыру. «Сын тұрсынан ойлауды дамыту» - сынау емес, шыңдалған ойлау.

Бағалау деңгейлері танытулары; еркін жеткізе білулері; барлық топтар бойынша тәртіп, сыйластық, ұйымшылдықтың болуы. тақырып бойынша ең негізгіні түсініп, ажырата білулері; өз ойларын ашық, еркін жеткізе білулері; оқушылардың белсенділік танытулары; Бағалау деңгейлері

Сабақтың тақырыбы: “Қыз Жібек“жыры Сабақтың тақырыбы: “Қыз Жібек“жыры Мақсаты: “Қыз Жібек» жырын оқу және жазу арқылы сын тұрғысынан ойлап талқылауға үйрету. Сабақтың жоспары 5 кезеңнен тұрады: Ой шақыру. Топтастыру. Кубизм. Венн диаграмма. Сырлы сезім.

INSERT (түртіп алу) әдісі бойынша сараптама жасау Нені білеміз? Нені білгіміз келеді ? Нені білдік?

Мәселенің ең негізгі түйінін табуға дағдыланды. Сын тұрғысынан ойлау технологиясының филасофиясын терең түсініп, әдістерін тиімді пайдаланған кездегі жеткен жетістіктерім: Мәселенің ең негізгі түйінін табуға дағдыланды. Оқушылар өз бетінше ізденуге үйренді. Cұрақ қойып, сұрақтарды жауап беруге машықтанды. Тақырыпқа деген жан-жақты түсінігін аңғара отырып, ынтасын одан әрі дамытуға мүмкіндік жасалды. Ой идеясының ішкі астарына үңілуге, өзекті мәселеге терең барлауға бағыт берілді. Ақпаратты саралауға, жүйелі жүргізуге дағдыланды. Оқушылардың шығармашылық белсенділіктері және сын тұрғысынан ойлау әрекеттері бағаланды.

Сын тұрғысынан ойлаудағы «Эссе әдісі» оқушылардың ақындық қабілеттерін байқауға мүмкіндік береді. Оқушы өзі сабақта оқыған материалын бір шумақ өлеңмен түйіндейді. Мен өз сабағымда осы әдісті жиі қолданамын.                                             Эссе                                    Абай ата Абай Құнанбаев қазақ халқының ұлы ақыны, жазушысы, данасы ,халқының рухани өміріне өшпес асыл мұрасы. Абай Құнанбаевтың жастайынан ғылымға,білімге, әдебиетке деген талпынысы күшті болған.Ол Шығыс, Батыс әдебиеттерін және он шақты тілдерді тани білген. Абай ер жетіп , жас ұрпақты, халықты білімге шақырған. Абай келе жатқан ұрпаққа өзінің әңгімелерін , мақалаларын және қара сөздерін қалдырған. Абай өсиетінде; "Тек оқумен ,біліммен ғана артқа із қалдырасың " деген. Абай нақылдары мен өлеңдерімен дүниеге әйгілі және қазақ халқын әлемге таныта білген ұлы атамыз.

Қандай нәтижеге жеттім   Оқушы әр бөлім бойынша түсінгендерін сызба, сурет, кесте, арқылы бейнеледі. Оқушылардың мәтін бойынша түсінгендерін көрсету, басқаларға ойламаған жерден ой тастады. Оқушы өз ойын еркін мағыналы жеткізе білді. Бұрын сабақта өз ойын еркін жеткізе алмайтын оқушылар белсенділік танытып, оқушылардың қызығушылығын, ойлау қабілеттерін арттыра түсті. Эссе жазып ой толғады.Бұл стратегия оқушының ойын, ой тұжырымдарын, ой толғауын айқындай түседі.Қай стратегияны алып қарасақта, тақырыптың мағынасын ашып, оқушының ой-санасына ой түрткі болатын бағыт беріп, оқушының сөйлеу, ойлау, шеберлігін арттырады.

«Деңгейлік тапсырмалар» арқылы оқытуды жиі қолданып жүрміз. Деңгейлік тапсырмалар дегеніміз балаға шамадан тыс жүктеме беру емес, керісінше, оқушының біліміне, мүмкіндігіне, сұранысы мен қабілетіне сәйкес дайындалған сатылы жұмыстар жүйесі.

Сабақтың тақырыбы: Ғ.Мүсірепов – сөз зергері Мақсаты:Шығармашылығын қорытындылау; Жазушы және оның шығармалары жөнінде тың мәліметтер беру: Оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беру арқылы білім деңгейлерін бағалау, шығармашылықпен жұмыс жасауға жұмылдыру. 1.Ғ.Мүсірепов кейіпкерлеріне хат жазу. 2.Ақын тойына жыр-шашу. 3.Әңгімелері бойынша сурет салу Шығармашылық саты IV Драмалық үзінді көрсету Эвристикалық саты Алгоритмдік саты ІІІ Шығармаларын талдау ІІ Ғ.Мүсірепов өмірі мен шығармашылығына шолу Оқушы деңгейі І

Ұлы Абай: «Сыртын танып іс бітпес,сырын термей», «Жұртым-ай шалқақтамай сөзге түсін, ойланып сыртын қойып, сөздің ішін» деген жолдар арқылы өлеңнің ішкі құрылымына, стильдік ішкі бітіміне үңілуге үндесе, біз де оқушылардың таным ынтасын қалыптастыру жолында танымдық қызығушылықтарын арттыруға, оқу оларды өзінен-өзі қызықтыратындай жағдайға, олардың белсенділігін оятуға, оқытуды ғылыми негізге сүйенетіндей, оқушы сабақтан эстетикалық ләззат алатындай жағдай жасаймыз. Сонда ғана соңғы нәтижеге жетеміз.

Амангелді Әйгерім М.Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Медицина Академиясы Ақтөбе “Дүние” университетінде ҚР Кіші ғылым академиясының аймақтық республикалық 36-шы ғылыми – практикалық конференцияда “Өлеңнен алтын азап арқалаған” атты жергілікті ақын С.Әбдуғалиевтің шығармашылығына арналған ғылыми жобасы ІІ дәрежелі дипломмен марапатталды.

мен әдебиеті пәндері бойынша І орын иегері Аудандық пән олимпиадасының қазақ тілі мен әдебиеті пәндері бойынша І орын иегері Өскенбаева Арайлым

Назарларыңызға рахмет!