ДЕВИЗНИ ПАЗАРИ Вовед A) Пазар:

Presentasjon om: "ДЕВИЗНИ ПАЗАРИ Вовед A) Пазар:"— Utskrift av presentasjonen:

1 ДЕВИЗНИ ПАЗАРИ Вовед A) Пазар:
место каде пари деноминирани во една валута се разменуваат (купуваат и продаваат) со пари деноминирани во друга валута.

2 Вовед B) Меѓународна трговија и капитални трансакции:
- карактеристика: трансфер на куповна сила меѓу земјите.

3 1. Шалтерски пазар: без локација
Вовед C) Локација 1. Шалтерски пазар: без локација 2. Тргување преку телефон или SWIFT* *SWIFT: Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunications

4 Дел I: Организација на девизниот пазар
Учесници на девизниот пазар A) Учесници на две нивоа: 1. „Wholesale‘‘ ниво (95%) - големи комерцијални банки 2. „Retail‘‘ ниво - банки кои работат со деловни клиенти

5 Организација на девизниот пазар
B) Два вида пазари на валути 1. Промптен пазар: - моментни трансакции - се склучуваат најдоцна во рок од два работни денови 2. Термински пазар: - трансакции кои се случуваат на одреден датум во иднина

6 Организација на девизниот пазар
C) Учесници според пазарот 1. Промптен пазар a. Комерцијални банки b. Брокери c. Клиенти на комерцијалните банки d. Централни банки

7 Организација на девизниот пазар
2. Термински пазар a. Арбитражери (ја чуваат валутата) b. Шпекулатори c. Хеџери (hedgers)

8 Организација на девизниот пазар
II. Големина на валутниот пазар A. Најголем во светот (1999): $1.500 милијарди дневно B. Пазарни центри (1998): London = $637 милијарди дневно New York= $351 милијарди дневно Tokyo = $149 милијарди дневно C. Забелешка: 1999 US GDP = $9.100 милијарди

9 Дел II. Промптен пазар I. Промптни котации A) Извори
1. Сите познати весници 2. Валутите имаат 4 различни котации: a. спот (промптна) цена b. 30-дена c. 90-дена d. 180-дена

10 Промптен пазар B) За небанкарски учесници: Директна котација
- ја покажува цената во домашна валута на една единица странска валута - Пример во Франција: €.80/US$ Индиректна котација - реципроцитет на претходната

11 Промптен пазар C) Трансакциони трошоци 1. „Bid - Ask‘‘ маргина
- се користи за да се пресмета провизијата која ја наплаќаат банките 2. „Bid‘‘ (Kupoven kurs) цена по која банката е спремна да купи 3. „Ask‘‘ (Proda`en kurs) - цена по која банката е спремна да продаде

12 (Proda`en kurs - Kupoven kurs) /
Промптен пазар 4. Формула за пресметување на маргина: Процентна маргина = (Proda`en kurs - Kupoven kurs) / Proda`en kurs x 100

13 Пример 1 – процентна маргина
Претпоставете дека промптната (спот) котација за шведката круна е $ , колку е процентната маргина? Процентна маргина = Proda`en – Kupoven x Proda`en = x 100 0.1399 = % или 29 базни поени

14 Промптен пазар D) Вкрстени курсеви 1. Дефиниција:
- Девизни курсеви меѓу две недоларски валути 2. Цел: - да се идентификуваат можностите за арбитража

15 Пример 2 – вкрстени курсеви
Ако: курсот на НБРМ на денарот во однос на еврото изнесува DEN / EUR, а курсот на денарот во однос на доларот изнесува DEN / USD. Колку изнесува курсот на еврото во однос на доларот? Решение: 1 EUR = DEN 1 USD = DEN, со ставање во однос на двете равенки се добива: 1 EUR DEN EUR = или = 1 USD DEN USD Оттаму, 1 EUR = 1.42 USD, или котацијата на еврото во однос на доларот изнесува $1.42 / EUR

16 Пример 3 – вкрстени курсеви
Претпоставете дека промптните (спот) котации за шведската круна и францускиот франк се $.1395/kr и $.1133/FF, колку е котацијата за круната во Париз? 1 Kr = $, 1 FF = $, Со ставање во однос на двете равенки се добива: 1 Kr Kr = или = 1 FF FF оттаму 1 Kr = 1.23 FF, Односно котацијата на круната во Париз е FF 1.23 / Kr

17 Пример 3 – вкрстени курсеви
Решение на примерот 3 со користење на верижна сметка: Дадени се курсевите $.1395/kr и $.1133/FF, се бара курсот на круната во Париз. 1 Kr = $, $ = FF x FF = Kr Следува: x = ( * 1 * 1) / (1 * ), оттаму x = 1.23, значи 1.23 FF = 1 Kr, или FF 1.23 / Kr

18 Промптен пазар E) Валутна арбитража
1. Кога вкрстените курсеви се разликуваат меѓу два финансискии центри постои можност за остварување профит. 2. Купи поефтино на еден пазар, продади по повисока цена на друг пазар. 3. Значењето на арбитражата

19 Пример 4 – двојна арбитража
Претпоставете дека: во менувачницата А еврото се разменува за 61,3 – 61,35 денари, а во менувачница Б еврото се разменува за 61,4 – 61,45 денари. Дали постои можност за арбитража?

20 Решение на пример 4 Во менувачницата А купувате 1 евро за 61,35 денари
Во менувачницата Б го продавате еврото за 61.4 денари Нето профитот е разликата меѓу куповниот и продажниот курс 61,4 – 61,35 = 0,05 денари за секое евро Епилог: Арбитража има, добивка се остварува ако купите евра во менувачницата А и ги продадете во менувачницата Б.

21 Пример 5 – двојна арбитража
Претпоставете дека: еврото котира во Лондон £ и фунтата котира во Франкфурт € Дали постои можност за арбитража?

22 Решение на пример 5 Лондон Франкфурт £.6064 - 80/€ €1.6244 - 59/£
Лондон Франкфурт Куповен - Продажен курс Куповен Продажен курс (на евро изразено во фунти) (на фунта изразена во евра) £ /€ € /£ Претворање на курсевите на фунтата во курсеви на евро преку пресметување реципрочни вредности, при што: куповен курс на £ = продажен курс на € продажен курс на £ = куповен курс на € Куповен - Продажен курс Куповен Продажен курс (на евро изразено во фунти) (на евро изразено во фунти)

23 Решение на пример 5 Купи евра за £.6080 / € во Лондон.
Со еврата купи фунти за €1.6259/£ во Франкфурт (исто како и продажба на евра по £.6150). Нето профитот е разликата меѓу куповниот и продажниот курс = £.0070 по евро Приносот е количник меѓу нето профитот и продажниот курс ( / ) * 100 = 1.16%

24 Пресметајте ја процентната маргина!
Маргина на фунтата = ( )/ = .09% Маргина на еврото = ( )/.6080 = .26%

25 Primer 6 – тројна арбитража
Претпоставете дека: Vo London, kursot dolar/funta=1,9 dolari Vo Wujork, dolar/frank=0,40 dolari Vo Cirih, funta/frank=0,2 funti Ako nekoj arbitra`er raspolaga so ,9 milioni dolari, dali mo`e da ostvari arbitra`a, odnosno profit?

26 Решение на пример 6 toj so 1,9 milioni dolari vo London kupuva funti:
Prv ~ekor: toj so 1,9 milioni dolari vo London kupuva funti: dolari / 1,9 = funti Vtor ~ekor: so funtite vo Cirih kupuva franci: funti / 0,2 = franci Tret ~ekor: so francite vo Wujork kupuva dolari франци * 0,4 = dolari Epilog: po~etnite se pretvoreni vo dolari (zarabotka = dolari)

27 Валутна арбитража - Која е клучната улога на арбитражата на светскиот финансиски пазар?

28 Дел III. Термински пазари
A) Дефиниција на термински пазар договор меѓу банката и клиентот за испорака на одреден износ на валута во замена за друга валута, на одреден датум во иднина по фиксен девизен курс.

29 Термински пазар B) Цел: Хеџинг
- намалување на девизниот ризик (ризик од промена на девизниот курс)

30 Термински пазар C) Рокови на доспевање на терминските договори
1. Вообичаени рокови a. 30-дена b. 90-дена c. 180-дена d. 360-дена 2. Долгорочни договори 3. Потребни перформанси

31 Термински пазар Пресметување на терминската премија или дисконт:
= F-S x x 100 S n каде: F = термински девизен курс S = спот девизен курс n = број на месеци во терминскиот договор

32 Задачи за вежбање Колку е терминскиот дисконт или премија ако 30 дневниот термински курс е $1.4498/£ а промптниот курс е $1.4487?

33 Задачи за вежбање Колку е терминскиот дисконт или премија ако 3 месечниот термински курс е $1.4511/£ а промптниот курс е $1.4487?