Dr. Guðmundur Sigurðsson

Presentasjon om: "Dr. Guðmundur Sigurðsson"— Utskrift av presentasjonen:

1 Dr. Guðmundur Sigurðsson
Ábyrgð vegna skipsskaða Hvað ef Guðrún Gísladóttir hefði sokkið við strönd Íslands en ekki Noregs ? Dr. Guðmundur Sigurðsson

2 Efni erindisins Ábyrgð hvers á hverju?
Ábyrgð útgerðar á kostnaði við að fjarlægja skip sem strandað hefur eða sokkið Ábyrgð vegna mengunartjóns Skylda til að koma í veg fyrir mengun og fjarlægja skip og farm. Úrræði stjórnvalda ef útgerðarmaður aðhefst ekki. Hvernig er ábyrgð háttað hér á landi, í Noregi og í öðrum löndum? Er breytinga þörf? Er breytinga að vænta?

3 Það sem á ekki að geta gerst gerist samt
Guðrún Gísladóttir KE-15 sökk við Lofoten í Noregi þann 19. júní 2002 Skipið var byggt árið 2001 Vátryggingarverðmæti kr ,00 Farmur 870 tonn af frostnum síldarflökum C.a. 310 tonn af olíu voru um borð

4

5

6

7

8 Ábyrgð útgerðar Guðrúnar Gísladóttur
Gilda norsk lög um ábyrgðina? Þann 22. ágúst 2002 krafðist SFT að útgerðin fjarlægði skipið Lagarök SFT Forurensningsloven nr. 6/1981, 4. sbr mgr. 7. gr. Skipið liggur í dag á 40 m. dýpi Hver er kostnaðurinn?

9 Hver borgar? Trond Eilertsen er advokat for det islandske eierselskapet Festi. Han sier islendingene er forberedt på ei regning fra den norske stat. Ansvaret ligger hos Festi og det er derfor naturlig at regninga sendes til Festi, sier Eilertsen.

10 Hversu mikið borgar útgerðin?
Samkvæmt norsku siglingalögunum nr. 39/1994 er ábyrgð útgerðarinnar takmörkuð við SDR , þ.e. ÍKR miðað við gengi 30. október 2003 Tekur ábyrgðartakmörkun aðeins til skaðabótakrafna frá 3-aðila?

11 Hvaða kostnaður er innifalinn i SDR 1.250.000?
Kostnaður við að fjarlægja skipið og farm. Hvað með önnur útgjöld útgerðarinnar? Kostnaður við að fjarlægja nót skipsins Kostnaður við að rannsaka skipið á 40 m. dýpi. Sérfræðiskýrsla um hættu á mengun frá skipinu Osfrv.

12 Bótatakmörkunarfjárhæðin SDR 1.250.000
Byggir á alþjóðasáttmála frá 1976 um takmörkun á ábyrgð útgerðarmanna eins og honum var breytt með viðauka 1996 Ef reglurnar frá 1976 hefðu gilt um ábyrgð útgerðarinnar næmi bótatakmörkunarfjárhæðin SDR þ.e. ÍKR miðað við gengi 30. október 2003

13 Bótatakmörkunarfjárhæðin
Ef Ísland hefði fullgilt alþjóðasáttmálann frá 1976 um takmörkun á ábyrgð útgerðarmanna næmi bótatakmörkunarfjárhæðin ÍKR Hefði Ísland þurft að fullgilda sáttmálann fyrir 19. júní 2002? Sjá 2. mgr gr. norsku siglingalaganna

14 2. mgr. 170. gr. norsku siglingalaganna
Reglene i avsnitt III gjelder bare hvis den som gjør gjeldende begrensning av ansvar begjærer det, og vedkommende på det tidspunkt da begjæringen fremsettes har sitt hovedforretningssted eller, hvis vedkommende ikke har noe hovedforretningssted, har sin bopel, i en stat som er bundet av London-konvensjonen 1976 om begrensning av ansvaret for sjørettslige krav (1976-begrensningskonvensjonen), men ikke av endringsprotokollen av 1996 til 1976-begrensningskonvensjonen (1996-endringsprotokollen).

15 Er möguleiki á ótakmarkaði ábyrgð útgerðar?
Möguleikinn er fyrir hendi en að óbreyttu ólíklegur Byggir á að tjón verði rakið til ásetnings eða stórfellds gáleysis þess sem ábyrgð ber

16 Tillögur til breytinga á bótatakmörkunarfjárhæðum í norsku siglingalögunum
Heimild byggir á art. 18. sbr. d og e-lið 1. tl. art. 2 í alþjóðasáttmálanum frá 1976 um takmörkun á ábyrgð útgerðarmanna eins og honum var breytt með viðauka 1996

17 Aðildarþjóðir geta áskilið sér rétt til að víkja frá bótafjárhæðum sáttmálans vegna krafna sem snerta: það að skipi er lyft af hafsbotni, það flutt brott, eyðilagt eða gert óskaðlegt eftir að það hefur sokkið, strandað, verið yfirgefið eða er orðið að flaki og á þetta einnig við um það sem er eða hefur verið um borð í slíku skipi, brottflutning farms, eyðileggingu hans eða það að farmur er gerður óskaðlegur, 1976 sáttmálinn 1996 viðaukinn

18 Brúttotonn 1996-sáttmálinn Lagabreyting 301 1.000.000 3.000.000 1000
Tillögur til breytinga á bótatakmörkunarfjárhæðum í norsku siglingalögunum-NOU 2002:15 Fjárhæðir eru í SDR Brúttotonn 1996-sáttmálinn Lagabreyting 301 1000 2000 3000 6000 10000 20000 30000

19 Hámarksbótaábyrgð útgerðar Guðrúnar skv. lagabreytingatillögunni
SDR þ.e. ÍKR miðað við gengi 30. október 2003 Norska breytingartillagan gerir ráð fyrir að kostnaður útgerðaraðila við að draga úr eða koma í veg fyrir tjón falli undir bótatakmörkunarfjárhæðina Tillögurnar taka aðeins til þeirra aðstæðna sem falla undir 1996 sáttmálann (viðaukann)

20 Hvers vegna vilja norðmenn auka ábyrgð útgerðaraðila?
Reynslan hefur kennt þeim að kostnaður hins opinbera getur orðið meiri en sem nemur bótatakmörkunarfjárhæðinni Green Ålesund Kostnaður 86 millj. NOK

21 Hvað hafa önnur ríki gert?
Austurríki, Frakkland, Irland, Japan, Króatía og Hong Kong leggja ótakmarkaða ábyrgð á útgerðaraðila

22 Hvað ef Guðrún Gísladóttir hefði sokkið við strönd Íslands
Þá hefði ábyrgð útgerðmanns verið takmörkuð við SDR þ.e. ÍKR miðað við gengi 30. október 2003

23 Hvers vegna? Í 177. gr. siglingalaga nr. 34/1985 er ábyrgð miðuð við brúttórúmlestir Í 175. gr. norsku siglingalaganna er miðað við brúttótonn Í art. 6 í alþjóðasáttmálanum frá 1976 um takmörkun á ábyrgð útgerðarmanna eins og honum var breytt með viðauka 1996 er miðað við brúttotonn

24 Nánar um íslenskan rétt
Guðrún Gísladóttir 1300 brúttórúmlestir 2626 brúttótonn Hvers vegna valdi Ísland að takmarka ábyrgð útgerðaraðila meira en sáttmálinn? Í greinargerð með siglingalögum frá 1985 er ekki minnst á þetta frávik frá sáttmálanum

25 Nánar um íslenskan rétt
Ber íslenskum útgerðarmanni að reyna að koma í veg fyrir mengunartjón og eftir atvikum fjarlægja skip og/eða farm og olíu? Hefur hið opinbera lagaheimild til að leggja slíka skyldu á útgerðarmann? Getur útgerðarmaður e.t.v. látið hið opinbera um verkið og borið síðan fyrir sig bótatakmörkunarfjárhæðir siglingalaga?

26 Nánar um íslenskan rétt
Siglingalög nr. 34/1985 Hafnarlög nr. 61/2003 Lög nr. 32/1986 um mengun sjávar Frumvarp til laga um verndun hafs og stranda Lagt fyrir Alþingi

27 Lög nr. 32/1986 um mengun sjávar, sjá 15. og 16. gr. sbr. 3.gr.
Ábyrgð þess sem veldur mengunartjóni, 15. gr. Sakarábyrgð eða hrein hlutlæg ábyrgð? Heimild eiganda skips til að takmarka ábyrgð sína Skylda hins ábyrga að draga úr eða að koma í veg fyrir mengun, 16. gr. Líklega tekur heimild eiganda skips til takmörkunar ábyrgðar einnig til 16. gr. Lög nr. 32/1986 eiga ekki sjálfkrafa við um kostnað við að fjarlægja skip og farm

28 Lög nr. 32/1986 um mengun sjávar, sjá 15. og 16. gr. sbr. 3.gr
Skv gr. siglingalaga nr. 34/1985 geta fleiri en eigandi skips takmarkað ábyrgð sína Bera þeir ótakmarkaða ábyrgð skv. 15. og 16. gr. laga nr. 32/1986? Varla

29 Frumvarp til laga um verndun hafs og stranda
1. og 2. mgr. 7. gr. frumvarpsins er sama efnis og 15. og 16. gr. laga nr. 32/1986 2. mgr. 20. gr. frumvarpsins Þar er m.a. kveðið á um skyldu eiganda skips til að fjarlægja það hafi það strandað eða sokkið Ekki er minnst á rétt til bótatakmörkunar skv. siglingalögum Bótatakmörkunarreglur siglingalaga gilda engu að síður 22. og 23. gr. frumvarpsins Þvingunarúrræði, dagsektir, heimild til að vinna verk á kostnað eiganda skips

30 Nánar um íslenskan rétt
Ísland hefur ekki fullgillt alþjóðasáttmálann frá 1976 um takmörkun á ábyrgð útgerðarmanna eða viðaukann frá 1996 Í greinargerð siglingalaga nr. 34/1984 kemur fram að ekkert sé því til fyrirstöðu að fullgilda sáttmálann frá 1976 Hvers vegna var sáttmálinn ekki fullgiltur?

31 Erum við íslendingar vanir að fullgilda alþjóðlega sáttmála á sviði siglinga?
Stundum virðist það standa í okkur Haag-Visby reglurnar. Alþt A bls “Nefndin mælir með því að íslenska ríkið gerist formlega aðili að Haag-Visby reglunum jafnskjótt og frumvarp þetta er orðið að lögum”. Það hefur ekki verið gert Alþjóðlegi björgunarsamningurinn frá 1989. Nefndin… og mælir með að samningurinn verði fullgiltur. Hvað veldur?

32 Er breytinga þörf? Er breytinga að vænta?