بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي جنوب ايران

Presentasjon om: "بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي جنوب ايران"— Utskrift av presentasjonen:

1 بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي جنوب ايران
بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي جنوب ايران

2 كليات: ظرفيت و پتانسيل پرورش ماهيان دريايي درقفس در كل كشور معادل 100هزار تن مي باشد. از اين ميزان 90هزار تن به استان هرمزگان(50هزارتن متعلق به قشم) اختصاص دارد. اولين پايلوت پرورش ماهي درقفس(ظرفيت 180 تن)در سال 85 با دوگونه شانك وصبيتي در قشم آغاز به كار نمود اكنون توليد ماهيان دريايي در سطح جهان2/5ميليون تن مي باشد. سرمايه گذاري احداث پايلوت پرورش در قفس:11ميليون ريال به ازاي توليد هرتن ماهي مي باسد

3 به ازاي هر 10تن توليد ماهي در قفس 3نفراشتغال زايي مستقيم خواهند داشت
طبق بررسي هاي موجود پرورش ماهي د رقفس تا 10 برابر ميزان توليد را افزايش مي دهد كشور نروژ با توليد 350هزارتن ماهي در قفس در سال ازپيشتازان اين صنعت مي باشد كشورهاي ايسلند،دانمارك،انگليس وفرانسه نيز از كشورهاي صاحب نام در اين زمينه مي باشند

4 گونه هاي ماهيان دريايي مناسب جهت پرورش در ايران
گونه هاي ماهيان دريايي مناسب جهت پرورش در ايران ماهيان:شانك، صبيتي، هامور،حلواسفيد(زبيدي)،كفال

5 بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي عبارتند از:
بيوتكنيك تكثيروپرورش ماهيان دريايي عبارتند از: 1- نگهداري مولدين در استخرهاي بزرگ 2- تخمريزي(طبيعي) 3- ذخيره سازي تخم ها در انكوباتور 4- انكوباسيون تخم در مخازن پرورش لاروها 5- مراحل پرورش لارو 6- مديريت پرورش لارو 7- انتقال تخم ها از هچري به مخازن نوزادگاهي 8- درجه بندي

6 1- نگهداری مولدین در استخرهای بزرگ
- مولدین در استخرهای بزرگ نگهداری می شوند . - این استخرهاباهواده های پدلی،هوادهی میشوند. - پمپاژآب بطورمستقیم از دریا صورت میگیرد. - زمانیکه دمای آب دریا به مقدارمناسبی رسید ، ماهی بطورطبیعی تخمریزی می کند. - عملیات جمع آوری تخم انجام می گیرد. - آب سایر استخرهایی که در زیرسایه بان قرارگرفته اند با آب فیلتر شده تامین می شوند .

7 2- تخمریزی : تخمریزی طبیعی
جمع آوری تخم ها - حمل تخم های جمع اوری شده بوسیله تور پلانکتونی با اندازه چشمه 100 میکرونی انجام می شود. وبرای محافظت از تخم ها در تمام طول مدت جمع آوری، کسیه پلانکتونی حاوی تخم ها در داخل آب غوطه ور می ماند. ، - به منظور شستشو و آزمایش توانایی زیستی تخمها تخمهای جمع آوری شده به آرامی از کیسه پلانکتونی خارج می شود جمع آوری تخم ها

8 3- ذخیره سازی تخم ها در انکوباتورها یا حوضچه های پرورش لارو
3- ذخیره سازی تخم ها در انکوباتورها یا حوضچه های پرورش لارو که دارای 3 مرحله مهم می باشد : - تعیین وزن - تعیین مقدار - ضدعفونی ضدعفونی تخم ها راه موثری برای مقابله با انتقال بیماری های ماهی می باشد : اغلب داروهای ضدعفونی کننده مورداستفاده عبارتند از: Penicillin G, Streptomycin sulphate active iodine اگرکلیه مراحل بالا به درستی انجام شوند : - ارزیابی وتخمین مناسبی از نرخ بازماندگی نهایی مورد انتظار بدست می آید. - تولید مطلوب عادی شده وبین بخش های مرتبط (غذای زنده ونوزادگاهی)هماهنگی مناسب بوجود می آئید .

9 4- انکوباسیون تخم در مخازن پرورش لاروها
ذخیره سازی مستقیم تخم ها در مخازن پرورشی می باید دارای شرایط ذیل باشد : - تراکم نباید بیش از 200 تخم در لیتر باشد . - پس از تفریخ برای جلوگیری از آلودگی باکتریایی ، کف مخزن باید از طریق سیفون کردن فضولات ناشی از عملیات تفریخ با دقت تمیز شود . - تخم ها در داخل ظروف شناور که دارای صفحات غربالی بوده و درون مخازن پرورش قرار گرفته اند ذخیره می شوند : * این امر موجب می شود کنترل بهتری بر مراحل انکوباسیون صورت گیرد . * شمارش لاروهای با کیسه زرده براحتی انجام شده و می توان انها را به آرامی از طریق واژگون نمودن ظروف شناور به داخل همان مخازن پرورش رها کرد .

10 5- مراحل پرورش لارو آغاز تغذیه خارجی
- تفاوت های مرفولوژیکی و اساسی مجرای گوارشی و چشم لاروها بیانگر مراحل جذب کیسه زرده و قطره چربی می باشد . 3 روز بعد از تفریخ ، ذرات غذایی وجذب کیسه زرده بطور کامل با چشم قابل مشاهده است. R. Sarba larvae scale bar 1mm

11 6- مدیریت پرورش لارو شستشوی کف - پس از تفریخ ، لاروها جمع آوری شده و به آرامی درحوضچه های پرورش رهاسازی می شوند . - حوضچه های پرورشی به جریان آب ملایم و هوادهی و سیستم تصفیه آب مجهز هستند . - دریچه ورودی آب دارای فیلتر با چشمه 100 میکرونی است . - شستشوی سطح و کف به دقت و بطور مرتب هر چند وقت یکبار انجام شود . صید بچه ماهی 40 روزه

12 – توقف عمل ورود هوا به داخل کیسه های شنا ؟ - آلودگی ها
نور مصنوعی تمیز کردن سطح آب - سیستم روشنایی برای همپوشانی سیکل طبیعی روز و شب طراحی شده است . غنی سازی روتیفر با چربی ها باعث ایجاد یک لایه روغنی در سطح آب می شود لذا مشکلاتی ایجاد می کند از جمله : – توقف عمل ورود هوا به داخل کیسه های شنا ؟ - آلودگی ها - بنابراین ..جمع آوری کف لایه سطحی.آب به سختی انجام می شود .

13 7- انتقال تخم ها از هچری به مخازن نوزادگاهی بعد از 40 روز از تفریخ
7- انتقال تخم ها از هچری به مخازن نوزادگاهی بعد از 40 روز از تفریخ

14 مخازن نوزاد گاهی (قفس های توری )
1 4 3

15 مخازن بتونی (پرورش نرسری )
ازحوضچه بتونی استفاده می شود .- حوضچه ها با ماده اپوکسی ( مورد مصرف دراستخر شنا ) رنگ آمیزی می شود تا از آلودگی دیواره حوضچه به بعضی از مواد جلوگیری شود . - هوادهی در حوضچه ها بطور یکنواخت انجام می شود . - ایجاد دو خط سفید رنگ در کف حوضچه باعث دید آسان بچه ماهیان شده و نیز انعکاس خوبی از کف ایجاد می کند .

16 نرسری (استخرها ) – لاروها ،3 روز پس از تفریخ ذخیره می شوند .
- پمپاژ آب بطور مستقیم از دریا به استخر انجام می شود . - لاروها به غذای طبیعی وابسته هستند ولی بعد با غذای مصنوعی تقویت می شوند – آب توسط فیلتر با چشمه میکرونی تصفیه شده و فقط فیتوپلانکتونها و زئوپلانکتونها وارد استخرهای پرورش می شوند . – عمل فیلتراسیون همچنین موجب حذف تخم های ناخواسته بعضی موجودات وحشی دیگر شده که ممکن است منجر به شکار گونه های پرورشی شود .

17 8- درجه بندی بچه ماهیان به دلایل ذیل درجه بندی می شوند: - تغذیه بهتر
- رشد بهتر – وکاهش حملات پرخاشگرانه (هم جنس خواری) رهاسازی بچه ماهی در دستگاه درجه بندی تکان دادن دستگاه درجه بندی

18 بيوتكنيك تكثير وپرورش هامور ماهيان

19 از گونه هاي غالب منطقه خليج فارس مي توان به:
هامور ماهيان Epinephelidae رده بندي هامور ماهيان از خانواده Serranidae و داراي دو رده Serranides و Labrides هستند. از گونه هاي غالب منطقه خليج فارس مي توان به: رده: Actinopterygii راسته: perciformes خانواده : serranidae زيرخانواده: Epinephelinae نام عمومي: Gold blotch grouper هامور خال نارنجي هامور منقوط قهوه اي هامور معمولي هامور نواري هامور خط شكسته هامور خاكي هامور مالاباري هامور لكه زيتوني منقوط هامور سمن آجري هامور سياه

20 زيست شناسي و مكانهاي زسيت
پراكنش : درياي مديترانه و اسپانيا در شمال غرب اروپا تا نيجريه در غرب آفريقا و دماغه جزاير وردا در غرب سنگال عمق زيست:در عمق 5 تا 70 متري و بالاتر تا 300 متر زيستگاه معمول: زيستگاه هاي صخره اي و آبهاي عميق مربوط به آبهاي باز هامور ماهيان داراي رشد سريع، مقاوم در برابر بيماري ها و يوري هالين هستند. اين خانواده به طور گسترده در آبهاي گرمسيري و نيمه گرمسيري اقيانوسهاي جهان پراكنده اند. گونه هاي مختلف در مكانهايي مثل صخره هاي مرجاني يا سنگي، بسترهاي شني و آبهاي سطحي تا عميق زندگي مي كنند. در طبيعت هامور ماهيان دور از ساحل تخم ريزي مي كنند .

21 شرايط زيست Business Name زيستگاه زيستگاه معمول: زيستگاه هاي صخره اي و آبهاي عميق مربوط به آبهاي باز دما: 18 تا 22 درجه سانتيگراد غذا: اكتاپوس و سخت پوستان (خرچنگ) و بالغين عموما ماهي خوارند. تخم ها شناور و لاروها در دريا رشد مي كنند و طي چند هفته به جنگلهاي حرا و سايرنواحي ساحلي مهاجرت مي كنند تا به صورت ماهيان جوان در آيند. اين ماهي كفزي است و در آبهاي نزديك به ساحل و در سراسر آبهاي خليج فارس و درياي عمان زندگي مي كند.

22 ساختار ظاهري ماهي هامور
1 داراي بدني نسبتا كشيده و كمي فشرده است باله پشتي پيوسته و غشاي بين باله اي در باله پشتي تا حدودي شكافدار است. حاشيه عقبي باله هاي پشتي، دمي، مخرجي و سينه اي گرد است آرواره تا لبه عمودي يا پشتي چشم ها امتداد دارد و داراي 2 تا 3 رديف دندان است. سه خار پهن در نزديكي گوشه بالايي پشتي سرپوش آبششي قرار دارد. باله مخروجي داراي 3 خار سخت است.

23 هامور خط شكسته هامور مالاباري هامور مالاباري هامور پنج نواري هامور معمولي هامور معمولي

24 معرفي گونـه BREED CANDIDATE GROUPERS Cromileptes Leopard grouper
aerolatus tiger microdon coioides malabar AFTM

25

26

27 بلوغ سن و وزن به نر تبديل مي شوند.
اين ماهي هرمافروديت پروتوژنوس است يعني ابتدا ماده و پس از چند سال با افزايش سن و وزن به نر تبديل مي شوند. سن بلوغ ماده ها 2 تا 3 سالگي و اندازه ماهي در هنگام تغيير جنسيت بين 55 تا 75 سانتيمتر است. تخم ريزي در مناطق صخره اي و بستر هاي مرجاني صورت مي گيرد. ماهيان نابالغ، ساكن مناطق ساحلي هستند اما ماهيان بالغ در مناطق ساحلي تا مناطق غير ساحلي با عمق 38 متر ديده شده اند. تخم ها و لاروها پلاژيك ( شناور) هستند و در دماي 30 درجه سانتيگراد و شوري 30 درصد ماندگاري دارند.

28 تـغذيـه اندازه ماهي به طور معمول 30 تا 50 سانتيمتر
( حداكثر 100 سانتيمتر ) مي باشد و از ماهيان ، سخت پوستان و سرپايان تغذيه مي كند. همه هامور ماهيان گوشتخوار هستند و از دامنه وسيعي از مواد غذايي تغذيه مي كنند

29 تكثير و پرورش لارو عمليات تكثير شامل توسعه مولدين نر و بهبود كيفيت ماده ها است. ماهيان مولد از دو روش تامين مي شوند : 1.صيد به وسيله ترال، گرگور و قلاب (لانگ لاين) در ايران 2. پرورش د ر محيط هاي محصور براي تغذيه مولدين به ميزان 1 تا 2 درصد وزن بدن ماهي مولد از ساردين، ماهيان مركب و ماهي آنچوي استفاده مي شود. ماهيان مولد صيد شده يا پرورشي عموما ماده هستند و بايد برخي از ماهيان مولد ماده به نر تبديل شوند. تغيير جنسي از ماده به نر عموما زماني انجام مي شود كه ماده ها به وزن 5 تا 6 كيلوگرم رسيده باشند موانعي كه تكثير هامور ماهيان را دچار مشكل مي كند: مرگ و مير لارو ها كاهش بازماندگي آنها (حداكثر 45 روز اول زندگي) عدم مديريت صحيح در تغذيه مولدين و لاروها

30 Day 28 Day 0 مراحل لاروي ماهي هامور Day 19 Day 3 Day 10

31 كشيدن هورمون در سرنگ مخصوص ( ايمپلنت) تخليه اسپرم و جمع آوري آن
آماده كردن هورمون LHRH-a 17-alpha MTPUBEROGEN HCG, dll كشيدن هورمون در سرنگ مخصوص ( ايمپلنت) و تزريق آن تخليه اسپرم و جمع آوري آن AFTM

32 رژيم غذادهي در سنين مختلف لارو ماهي هامور
Chorella Rotifer Copepod Artemia Artificial diet Oyster eggs سن لارو نوع غذا AFTM

33 SEXUAL PERFORMANCE for VARIOUS GROUPERS
طول كل و وزن لازم براي توسعه گنادها و تغييرات جنسي در Grouperها AFTM

34 Iucn red list of threatened species
هامور معمولي از گونه هاي تحت فشار منطقه خليج فارس گزارش شده است. هامور ماهيان به دليل ارزش غذايي و طعم خوب، هميشه مورد توجه بوده اند. متاسفانه با توجه به محدوديت يا كاهش ذخاير وحشي (به دليل صيد بي رويه) و در برخي موارد ذخاير در حال انقراض اين خانواده، نياز روزافزون به بازسازي ذخاير و تكثير و پرورش اين ماهيان احساس مي شود.

35 3- بلوغ و توليد مثل و تكثير:
بلوغ در 5 تا 7 سالگي صورت مي گيرد , تخم ريزي هر سال يك بار يا يك سال در ميان و در عمق 25 متر دورتر از ساحل انجام مي گيرد ولي برخي از آنها ممكن است در آب هاي كم عمق ساحلي تخم ريزي نمايند. نر و ماده را از روي برخي صفات ثانوي جنسي مي توان تشخيص داد . ماده ها در مخرج تناسلي داراي 3 سوراخ و نر ها داراي دو سوراخ هستند. امكان تكثير مصنوعي آن وجود دارد . مركز تحقيقات شيلاتي درياي عمان و خليج فارس در بندر عباس موفق به اين كار شده است و در سال 1374 اقدام به اين كار نموده است. نرها معمولا" نياز به تزريق هورمون ندارند ولي در صورت لزوم مي توان هورمون آندروژن و يا محلول تهيه شده هيپوفيز ماهي آزاد استفاده نمود. (Pilly 1990 ) ميزان تخم در هر ماده از 1/5 تا 7 میليون عدد به طور ميانگين 2 مليون به ازاء هر كيلو وزن بدن است. قطر تخم هاي لقاح يافته 1/1 تا 25/1 ميليمتر است. امكان انكوباسيون آنها در شوري 30 تا 40 قسمت در هزار وجود دارد

36 مناسب ترين حرارت انكوباسيون 25 تا 5/28 درجه است
مناسب ترين حرارت انكوباسيون 25 تا 5/28 درجه است. تا كنون توليد انبوه بچه ماهي ها كوچك محدود بوده است و ميزان بازماندگي در شرايط آزمايشگاهي در طول 21 روز حدود 9تا 47% بوده است. تخم ريزي نيمه كنترل شده در قفس هاي نگهداري شده در خليج ها و يا سواحل محصور شده انجام مي گيرد . براي اين منظور از قفس هاي نسبتا" كوچك پشه بندي كه در آسياي جنوب شرقي به نام هاپا موسوم است استفاده مي شود. تخم ها بعدا" با تور هاي دستي مخروطي جمع آوري و به انكوباتور منتقل مي شوند. 4- تغذيه نوزادها و بچه ماهي ها: نوزاد ها در ابتدا از باكتري ها و فيتوپلانكتون ها و سپس از آغازيان كوچك ( پرتوزوآها ) تغذيه مي كنند. معمولا" تا رسيدن به طول 15 سانتي متر از اين رژيم غذايي استفاده مي كنند. بعدها عمده غذاي آنها را جلبك هاي رشته اي تشكيل مي دهند.

37 در شرايط پرورشي ابتدا به نوزادان فيتو پلانكتون , سپس انواع زئو پلانكتون هاي پرورشي ريز مانند روتيفر ها , بعد به ترتيب نوزاد آرتميا , پاروپايان , آردآرتميا و سپس غذاي تهيه شده در كارگاه داده مي شود. با تغذيه خوب در عرض 20 روز نوزاد ها به 12 تا 15 ميلي گرم و بزرگتر ها در عرض يك سال به 800 گرم مي رسند.